Belgia została dotknięta pandemią koronawirusa i w związku z jego ekspansją rząd belgijski wprowadził drastyczne środki zapobiegawcze i spowalniające rozprzestrzenianie się tego niebezpiecznego wirusa.

Od północy w piątek 13 marca zostały zamknięte wszystkie kawiarnie, restauracje, kluby sportowe, organizacje kulturalne, religijne, rozrywkowe i wszystkie inne, gdzie dochodzi do bezpośredniego i masowego kontaktu ludzkiego. Zajęcia w szkołach podstawowych i średnich zostały zawieszone. Uniwersytety i szkoły wyższe są zamknięte lub prowadzą zajęcia głównie na platformach on-line lub korzystają z innych form komunikacji, bez bezpośredniego kontaktu ludzkiego. W sektorze handlu ograniczenia dotyczą zamknięcia wszystkich sklepów w soboty i niedziele oprócz tych z żywnością i aptek.

Z kolei w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa w innych krajach zostały wprowadzone ograniczenia na granicach państw, co doprowadziło do masowego odwoływania lotów, rezerwacji hoteli, wycieczek itd.

Nie możemy też zapomnieć o sektorze usług fryzjerskich, kosmetycznych i wszelkich innych, w których występuje bezpośredni i bardzo bliski kontakt z klientem lub pacjentem – np. gabinety dentystyczne i inne poradnictwo medyczne. Punkty te w większości są już pozamykane ze względu na zbyt duże niebezpieczeństwo zarażenia koronawirusem.

Podsumowując (bardzo wstępnie), najbardziej ucierpiały następujące sektory: turystyczny, hotelarski, restauracyjny, transportowy, handlu oraz usług. Ograniczenia te przyczyniły się już lub przyczynią w najbliższym czasie do wielu sytuacji, w których pracownicy tych sektorów nie będą mogli wykonywać stosunku pracy, co oczywiście wiąże się z możliwością utraty dochodów.

Belgijski system zabezpieczenia socjalnego przewiduje w takich wypadkach możliwość skorzystania z tymczasowego zasiłku dla bezrobotnych. Istnieją dwa rodzaje tymczasowego zasiłku dla bezrobotnych w sytuacji spowodowanej koronawirusem:

  • zasiłek ekonomiczny – przyznawany jest w przypadku chwilowej utraty pracy, np. danego zlecenia u danego klienta, zmniejszenia liczby zamówień lub klientów itp. Warunkiem otrzymania tego zasiłku jest przepracowanie odpowiedniego okresu w Belgii, a jego długość uzależniona jest od wieku pracownika,
  • zasiłek spowodowany siłą wyższą – przyznawany jest np. w przypadku okresowego zamknięcia zakładu pracy z powodu koronawirusa lub braku dostawy materiału potrzebnego do wykonania pracy z kraju dotkniętego koronawirusem albo z powodu kwarantanny, w której przebywa pracownik. Przyznanie prawa do tego zasiłku nie jest uzależnione od długości zatrudnienia pracownika.

W związku z zaistniałą sytuacją rząd belgijski postanowił zrównoważyć wszystkie wnioski o tymczasowe bezrobocie ekonomiczne od 1 lutego do 30 czerwca 2020 r. z wnioskami o bezrobocie z powodu siły wyższej.

Jak przebiega procedura?

Ze względu na sytuację obowiązuje uproszczona procedura składania wniosku o tymczasowe bezrobocie z powodu siły wyższej – overmacht / force majeure:

- formularz niderlandzkojęzyczny: https://acvtijdelijkewerkloosheid.be/

- formularz francuskojęzyczny: https://acvtijdelijkewerkloosheid.be/fr/

Po wypełnieniu go i wysłaniu na ekranie pojawi się potwierdzenie, że ACV–CSC otrzymało wniosek.

Gdyby pracownik miał problem z wypełnieniem wniosku online, może wypełnić wniosek poprzez ściągnięcie formularza C 3.2 – corona ze strony: www.hetacv.be/actualiteit/campagnes/coronavirus-op-het-werk/tijdelijkewerkloosheid lub www.lacsc.be/actualite/campagnes/les-impacts-du-coronavirus-au-travail/chomagetemporaire i odesłanie go mailem na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Nie trzeba drukować ani podpisywać tego formularza, wystarczy wypełnić go elektronicznie. W tytule maila proszę podać imię, nazwisko, belgijski nr indentyfikacyjny (rijksregisternummer / nationaal nummer) oraz kod pocztowy.

Gdyby pracownik miał problem z wysłaniem formularza drogą mailową, może go wydrukować, podpisać i wrzucić do jednej ze skrzynek ACV lub CSC przy najbliższym oddziale lokalnym lub odesłać pocztą na adres oddziału.

Pracodawca zgłasza bezrobocie do instytucji RVA-ONEM, a ACV-CSC oblicza i wypłaca zasiłek na konto bankowe pracownika.

Jaka jest wysokość tymczasowego zasiłku dla bezrobotnych z powodu koronawirusa?

ACV wystosowało roszczenie do rządu belgijskiego o podwyższenie kwoty zasiłku tymczasowego w dobie koronawirusa, które to zostało ustanowione i w ostatnich dniach jeszcze podwyższone o dodatek. Pracownik otrzyma w miejsce 65 proc. – 70 proc. średniego dochodu brutto oraz dodatek dzienny w wysokości 5,63 euro. Kwota ta nie może przekroczyć 2754,76 euro na miesiąc.

Również minimalny dzienny zasiłek został podwyższony z kwoty 51,62 do 55,59 euro, czyli 1445,36 euro miesięcznie – oczywiście przy pełnym etacie.

Od kwoty brutto będzie odprowadzony podatek w wysokości 26,75 proc.

W niektórych sektorach lub przypadkach przysługuje również oprócz tymczasowego zasiłku i dziennego dodatku dla bezrobotnych specjalne wyrównanie do tego zasiłku. Podwyższenie tego zasiłku pomoże pracownikom w utrzymaniu dotychczasowego standardu życiowego oraz pomoże wypełniać zobowiązania finansowo-kredytowe.

Czy prawo do zasiłku dla bezrobotnych z powodu siły wyższej przysługuje pracownikom zatrudnionym w systemie progresywnym?

Pracownicy, którzy za część swojego etatu otrzymują zasiłek inwalidzki, a  pozostałą część etatu pracują, również mogą wystąpić o ten rodzaj bezrobocia. Wysokość zasiłku będzie oczywiście uzależniona od tej części etatu, w której pracują.

Czy prawo do zasiłku dla bezrobotnych z powodu siły wyższej przysługuje pracownikom interim?

Według najnowszych ustaleń prawo do tego zasiłku będzie przyznawane, jeśli pracownik wykaże tzw. ciągłość zatrudnienia na umowach tymczasowych w danym przedsiębiorstwie, w którym wystąpiło bezrobocie w związku z koronawirusem.

Czy prawo do zasiłku dla bezrobotnych z powodu siły wyższej przysługuje pracownikom pobierającym również emerytury?

Według najnowszych ustaleń pobieranie emerytury – czy to belgijskiej, czy to zagranicznej – nie będzie wykluczało otrzymania prawa do zasiłku dla bezrobotnych w związku z koronawirusem.

Jakie prawa przysługują pracownikowi w przypadku, gdy sam zachoruje?

W takiej sytuacji przysługuje pensja gwarantowana wypłacana przez pracodawcę lub kasę chorych zgodnie z przepisami prawa pracy i prawa socjalnego w Belgii.

W przypadku gdy pracodawca ogłosi zawieszenie działalności z powodu siły wyższej, pracownikowi nie przysługuje pensja gwarantowana – jedynie zasiłek chorobowy wypłacany przez kasę chorych. Należy natychmiast złożyć wniosek o ten zasiłek w kasie chorych, do której należy pracownik.

Jakie prawa przysługują pracownikowi w przypadku, gdy zachoruje jego dziecko, a on nie ma dla niego opieki i musi zostać z nim w domu?

W takiej sytuacji pracownik może skorzystać z urlopu z powodu nagłych wypadków. Urlop ten przysługuje tylko na 10 dni w roku i jest bezpłatny. Jeśli stan zdrowia dziecka się pogorszył i wymaga dłuższej opieki, pracownik może skorzystać z urlopu opiekuńczego z powodu chorego członka rodziny wypłacanego przez RVA-ONEM. W przypadku hospitalizacji dziecka przysługuje specjalny urlop opiekuńczy, również wypłacany przez RVA-ONEM. Pracownik może również wystąpić do pracodawcy o przyznanie urlopu bezpłatnego w przypadku przedłużenia okresu opieki nad dzieckiem.

Bezpieczeństwo i higiena pracy w sytuacjach zagrożenia zarażeniem się koronawirusem

W celu zapewnienia bezpieczeństwa pracownika pracodawca może go prewencyjnie skierować do określonej pracy poza stałym miejscem jej wykonywania – tzw. praca zdalna. Często pracownicy biurowi mogą wykonywać pracę zdalną w swoim domu – korzystając z elektronicznych środków przekazu.

Pracodawca ma obowiązek podjąć określone czynności zapobiegawcze lub kontrolne w celu zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom i stwarzają bezpośrednie i rzeczywiste zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika, pracownik ma prawo przerwać wykonywanie pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

Kontakt z ACV-CSC w dobie kryzysu spowodowanego koronawirusem

Z powodu ograniczenia bezpośredniego kontaktu w okresie zagrożenia koronawirusem oddziały ACV-CSC pracują za zamkniętymi drzwiami. Dokumentację można przekazywać poprzez skrzynki ACV-CSC przy oddziałach lub drogą elektroniczną albo pocztową. Ze względu na możliwość zakażenia preferowana droga komunikacji to droga elektroniczna. ACV stara się uprościć wszystkie procedury wniosków elektronicznych – zarówno zapisu jako członek, jak i składania wniosków o bezrobocie.

Również za pomocą czytnika karty można zalogować się i sprawdzić aktualny status sprawy, wniosku, uzupełnić dane osobowe i adresowe lub też zmienić konto bankowe.

Na stronach www.hetacv.be lub www.lacsc.be znajdą państwo aktualne informacje związane z obecną sytuacją pracownika oraz dane kontaktowe do działów ACV-CSC.

Dla osób, które pragną zapisać się do ACV-CSC, została uproszczona procedura zapisu online: www.hetacv.be/word-lid lub www.lacsc.be/formulaire-dinscription.

 

W sprawach dotyczących koronawirusa można również kontaktować się z naszym działem ACV-Dienst Grensarbeiders Nieuwe EU-lidstaten poprzez mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. lub telefonicznie w czasie dyżurów w poniedziałki od 9.30 do 12.30 oraz w czwartki od 13.00 do 16.00 pod numerem 03/222 71 64.

 

Iwona Cieszyńska

 

Iwona Cieszyńska