Relacja pacjent – służba zdrowia opiera się na partnerstwie i wzajemnym szacunku. Warto znać swój zakres praw, aby leczenie przebiegało sprawnie. Wybraliśmy kilka ważnych wyjątków dotyczących praw pacjenta. Jeśli zatem coś budzi wasze wątpliwości lub nie wiecie, jak rozwiązać problem, który pojawił się podczas leczenia, gdzie zwrócić się w razie podejrzenia pomyłki lekarskiej oraz czy można odmówić leczenia – poniżej znajdziecie odpowiedzi.
Prawo do informacji o stanie zdrowia
W ramach opieki zdrowotnej pacjent ma prawo do wszystkich informacji dotyczących swojego stanu zdrowia. Powinny mu one zostać przekazane w stosownym czasie oraz w sposób zrozumiały. Istnieje również możliwość udostępnienia informacji o stanie zdrowia osobom trzecim, upoważnionym przez pacjenta. Równocześnie na wyraźną prośbę lekarz może zataić informacje na temat jego stanu zdrowia, chyba że ich nieujawnienie stanowić może poważne ryzyko dla leczonego lub innych osób (np. w przypadku choroby zakaźnej). W takiej sytuacji lekarz albo inny świadczeniodawca usług medycznych powinien skonsultować się z kolegą po fachu, aby podjąć decyzję, która będzie zgodna z interesem pacjenta. Informacje na temat stanu zdrowia mogą zostać zatajone przez lekarza, jeśli uzna, że ich ujawnienie stanowić będzie poważne zagrożenie życia pacjenta. Również i w tym przypadku decyzja powinna być poprzedzona konsultacją z kolegą po fachu, a jej powody opisane w dokumentacji leczenia. Jeśli zagrożenie życia pacjenta minie, należy go niezwłocznie poinformować o jego stanie zdrowia.
Prawo do wyrażenia zgody po uzyskaniu informacji
Nie można rozpocząć ani kontynuować leczenia bez ustnej i jednoznacznej zgody. Odmowa lub wycofanie zgody powinny być zawsze uszanowane. Równocześnie lekarz poinformuje pacjenta o konsekwencjach odmowy lub wycofania się, zasugeruje inne możliwości lub poleci usługi innego specjalisty. Trzeba pamiętać, że pacjent ma prawo do zmiany decyzji w sprawie leczenia w każdej chwili. Odstępstwem od tych reguł jest niemożność wyrażenia swojej woli (np. w stanie śpiączki). Jeśli pojawi się taka możliwość, lekarz powinien jednak poinformować pacjenta o jego stanie zdrowia i uzyskać wyraźną zgodę na kontynuowanie leczenia.
Prawo do ochrony prywatności
Informacje o stanie zdrowia nie mogą być przekazywane osobom trzecim, chyba że jest to wyraźnie przewidziane przez prawo (np. w celu ochrony zdrowia publicznego w przypadku ryzyka zakażenia). Jeśli nie wymaga tego proces leczenia, bez zgody zainteresowanego nikt nie może być obecny w trakcie zabiegu lub badania.
Prawo do złożenia skargi
Szpitale w Belgii utrzymują stanowisko rzecznika praw pacjenta (ombudsman). Rzecznik to instytucja, która mediuje pomiędzy pacjentem i lekarzem. Pierwszym jednak etapem jest zawsze próba skłonienia obu stron do znalezienia satysfakcjonującego rozwiązania bez ingerencji osób trzecich. Trzeba pamiętać, że mediacja jest możliwa tylko wtedy, gdy zaangażowane strony chcą współpracować. Jeśli negocjacje nie przyniosą satysfakcjonującego wyniku, rzecznik musi poinformować pacjenta o dalszych możliwościach rozpatrzenia skargi. Czyni to np. za pośrednictwem Funduszu Zdrowia lub sądu. Rzecznik praw pacjenta dostarczy również wyczerpujących informacji na temat sprawowanej przez siebie funkcji i procedur, których należy przestrzegać. Co roku biuro rzecznika praw pacjenta opracowuje też zalecenia, aby zapobiec powtarzaniu się uchybień, które są przyczyną skarg. Sporządza także roczne sprawozdanie ze swojej działalności. Do rozwiązania sporu między pacjentem a przedstawicielami służby zdrowia można także upoważnić Fundusz Zdrowia. Należy w tym celu zgłosić się do pracownika Funduszu, który poinformuje poszkodowanego pacjenta o szczegółach procedury.
Polski konsultant w CM Sint-Michelsbond
adres: Lakensestraat 156, 1000 Bruksela
tel.: 0473 52 05 55
