Wraz ze wzrostem temperatury z chęcią sięgamy po zimne, orzeźwiające napoje. Do ochłodzenia ciała nadaje się nie tylko woda – możemy przygotować wiele napojów na bazie kawy, herbaty czy soków. Zapraszamy na przegląd letnich napojów chłodzących!

W trakcie upałów najważniejsze jest nawodnienie i niedoprowadzenie do zbyt dużej utraty wody w organizmie, dlatego powinniśmy pić co najmniej 2 do 3 litrów płynów w ciągu dnia. Najszybciej sięgnąć po butelkę wody, ale możemy sobie urozmaicić przyjmowanie płynów.

Przed przegrzaniem chroni nas proces pocenia się, który niestety powoduje usuwanie z organizmu soli mineralnych, głównie sodu i potasu, co przyczynia się do osłabienia układu krwionośnego i obciążenia układu nerwowego. W konsekwencji może to doprowadzić do podniesienia ciśnienia krwi, a nawet wystąpienia zawału czy udaru. Dlatego tak ważne jest uzupełnianie płynów w organizmie.

WODA MINERALNA

Pragnienie jest znakiem, że mamy w organizmie za mało wody. W trakcie upałów najlepiej gasić pragnienie wodą, która jest wysokozmineralizowana, czyli zawiera wysokie stężenie składników mineralnych takich jak magnez i wapń. Aby była smaczniejsza, warto do niej dodać plasterek cytryny, liście mięty lub melisy. Można także wzbogacić wodę np. sokiem z malin lub kwiatów czarnego bzu. Najlepiej pić wodę w temperaturze pokojowej lub lekko schłodzoną, a unikać lodowatej, bo niekorzystnie wpływa na gardło.

Zupełnie bezpiecznie możemy pić nieprzegotowaną wodę z kranu – jest to najbardziej ekologiczny i najtańszy sposób na zaspokojenie pragnienia. Obecnie wodę poddaje się tak dużej liczbie badań, że jest w pełni bezpieczna.

KAWOWE OCHŁODZENIE – COLD BREW

Kawę można podawać na wiele sposobów, także na zimno – i właśnie ten rodzaj cieszy się coraz większą popularnością. Chodzi o tzw. cold brew. Nie ma to nic wspólnego z kawą, która została zaparzona na gorąco i przestygła czy została ochłodzona przez dodanie kostek lodu. Cold brew pozwala odkryć całkiem inną, orzeźwiającą stronę kawy. To napar przygotowany na bazie chłodnej, przefiltrowanej wody i świeżo zmielonych ziaren kawy. Na jeden litr wody dodajemy minimum 5 łyżeczek kawy, a dla wzmocnienia aromatu do takiego naparu możemy dodać listki mięty lub gałązki rozmarynu. Kawę można także posłodzić. Całość odkładamy najlepiej na całą noc do lodówki, a rano mamy już gotowy napój.

Cold brew możemy przygotować w dzbanku, butelce lub słoiku. Można także w sklepach zaopatrzyć się w specjalne butelki z filtrem przeznaczone właśnie do tego napoju, wtedy nie musimy go już przecedzać. Takie butelki ładnie wyglądają, mają szczelne zamknięcie i uchronią napar przed niechcianymi zapachami.

HERBACIANE ORZEŹWIENIE – ICE TEA

Herbata jest zaciętym rywalem kawy także w chłodzeniu podczas upałów, bo można z niej przygotować pyszne ice tea. W tym celu można użyć specjalnych mieszanek ze sklepu lub wykorzystać herbaty zalegające w domowych szafkach. Na początku do pojemnika wsypujemy herbatę – najlepsza jest czarna lub zielona. Następnie dodajemy kawałki owoców, listki ziół, miód lub syropy smakowe. Herbatę można parzyć na zimno – wtedy wydobywamy z niej delikatny aromat – lub tradycyjnie, na gorąco. Przyspieszymy chłodzenie napoju, dodając kostki lodu lub używając zamrożonych kawałków owoców.

Bardzo dobry napar możemy przygotować z listków mięty zalanej przegotowaną wodą. Taki napój można doprawić miodem i cytryną i podawać na ciepło lub zimno – jest on bardzo popularny w krajach arabskich, gdzie podaje się go w ciepłej formie dla schłodzenia organizmu poprzez pocenie.

OWOCE I WARZYWA

Jeśli chcemy ugasić pragnienie, warto też sięgnąć po owoce, zawierają one bowiem bardzo dużo wody, a dodatkowo są skarbnicą wartości odżywczych. Ze względu na zawartość potasu warto pić nie tylko popularny sok pomidorowy – także wiele owoców (np. morele, czereśnie, brzoskwinie, truskawki, gruszki czy cytrusy) ma sporą dawkę tego minerału.

Z owoców możemy przygotować świeżo wyciskane soki lub lemoniady na bazie wody i soku. Jeśli nie mamy wyciskarki do owoców, do wykonania gęstego soku wykorzystajmy blender, w którym zmiksowane owoce możemy rozcieńczyć wodą.

Z zamrożonych owoców, wcześniej podzielonych na kawałki, można wykonać pyszne sorbety. Do blendera wrzucamy zamrożone owoce i uzupełniamy wodą albo jogurtem naturalnym. Jako dodatek sprawdzą się listki mięty, które zawsze podnoszą walory smakowe.

Dobrym pomysłem, również na śniadanie, są koktajle owocowo-jogurtowe lub tzw. smoothies, czyli zmiksowane owoce z jogurtem, kefirem lub maślanką. Mleko nie gasi pragnienia tak dobrze jak zsiadłe mleko. Koktajle można wzbogacić, dodając ziarna zbóż, np. płatki owsiane, ryżowe czy pszenne. Pijąc taki koktajl, wzbogacimy dietę o cenne płyny i mikroelementy.

Oprócz koktajli owocowych doskonale gaszą pragnienie polskie chłodniki na bazie kefiru lub hiszpańska zupa pomidorowa podawana na zimno. Oprócz tego przyprawione solą zupy dostarczą organizmowi sodu. Warto sięgać po ogórki, melony i arbuzy, które są dobrą bazą do zup i koktajli.

Do łask wracają obecnie tradycyjne napoje, znane z dzieciństwa: kwas chlebowy, maślanka oraz poczciwy kompot. Są zdrowe, bardzo smaczne i tańsze niż napoje z syntetycznymi składnikami. Te pierwsze kupimy w każdym sklepie, a o kompotach, ze względu na pozorną czasochłonność przygotowania, zapomnieliśmy i niestety karmimy się sokami z kartonu. A tak naprawdę zrobienie kompotu jest niezwykle proste i szybkie. Do garnka wrzucamy wydrążone i pokrojone na ćwiartki jabłka, gruszki, uzupełniamy malinami, czerwoną porzeczką lub wiśniami, dopełniamy garnek wodą i zagotowujemy. Kompot powinien gotować się około 15 minut – to wystarczy, aby owoce się ugotowały i oddały aromat. Kompot możemy doprawić sokiem z cytryny i miodem lub cukrem. Pijemy go na ciepło lub zimno, a owoców można użyć do deseru.

OSTATNIA DESKA RATUNKU…

Jeśli w trakcie upałów wykonujemy dużo pracy fizycznej lub uprawiamy sporty, warto mieć przy sobie napoje izotoniczne, które są tak skomponowane, że uzupełnią niedobór elektrolitów w organizmie. Są bogate w witaminy i węglowodany oraz zawierają biopierwiastki.

CZEGO ZDECYDOWANIE NIE PIĆ W TRAKCIE UPAŁÓW?

Są takie napoje, których lepiej unikać, jeśli przebywamy na słońcu. Zalicza się do nich alkohol, który poprzez rozszerzenie naczyń krwionośnych zmniejsza wydolność układu krążenia, a tym samym powoduje wahania ciśnienia. W trakcie upałów rośnie prawdopodobieństwo wystąpienia udarów i zakrzepów, częściej też występują zaburzenia rytmu serca, a alkohol jeszcze je potęguje. Nie zaleca się także picia mocnej kawy ani herbaty.

Większość spragnionych sięga po słodkie napoje, zwłaszcza gazowane, są przecież takie zachęcające: mają efektowne kolory i intensywny smak. Ale ich atrakcyjność to zasługa syntetycznych dodatków, z których większość nie ma wartości odżywczych, a jedyne, czym mogą nas uraczyć, to cukrzyca i otyłość w przyszłości. Kolorowych słodkich napojów zdecydowanie nie powinny pić zwłaszcza dzieci – napoje to nie nawadniają organizmu, a za to sprzyjają próchnicy i hamują apetyt. Gdy dziecko je polubi, nie będzie już chciało sięgać po to, co zdrowe.

JAK PRAWIDŁOWO UZUPEŁNIAĆ PŁYNY W ORGANIZMIE?

  • Pij w ciągu dnia 6–8 szklanek płynów, systematycznie; najlepiej niech butelka z wodą jest zawsze na stole.
  • Nie pij szybko, tylko spokojnie, małymi łykami – nagłe wypicie dużej ilości spowoduje rozcieńczenie osocza i nie jest korzystne dla organizmu.
  • Jeśli mamy stresujący dzień, unikajmy dodatkowo mocnej kawy i herbaty; lepiej zastąpić je sokami, które dostarczą witaminy C.
  • Dla prawidłowego trawienia należy pić pół godziny przed posiłkiem i 2 godziny po jedzeniu. W trakcie jedzenia ważne jest dokładne przeżuwanie pokarmu, co pozwoli wydzielić odpowiednią ilość śliny do trawienia.

Espresso tonic

Do niewysokiej szklanki wsyp kostki lodu, uzupełnij tonikiem i wlej jedno mocne espresso. Udekoruj plasterkiem cytryny i podawaj ze słomką.

Lemoniada cytrynowa

Wyszoruj 3 cytryny i 1 pomarańczę, pokrój na kawałki i włóż do dzbanka; zasyp cukrem. Dodatkowo wyciśnij sok z jednej cytryny i pomarańczy, wszystko zalej wodą. Opcjonalnie można dodać gałązkę mięty i kostki lodu dla schłodzenia.

Lemoniada arbuzowa

W garnku rozpuść 2 łyżki cukru z odrobiną wody. Wydrąż miąższ z arbuza i zblenduj, przelej do dzbanka, uzupełnij syropem z cukru oraz dodaj kawałek startego imbiru. Wszystko wymieszaj.

Agnieszka Strzałka

 

Gazetka 213 – lipiec/sierpień 2022