Pracownicy zatrudnieni w sektorze prywatnym u belgijskiego pracodawcy mają prawo do korzystania z różnych form zawieszenia umowy o pracę (tijdkrediet / crédit-temps) z zachowaniem stosunku pracy. Taki system pozwala na realizowanie własnych projektów, takich jak np. dokształcanie się, podróże, uprawianie sportu czy po prostu czasowy odpoczynek lub poświęcenie czasu dzieciom. Umowę można zawiesić bez podawania przyczyny lub z konkretnych powodów (opieka nad dziećmi, nad ciężko chorym członkiem rodziny lub nad osobą umierającą).
Zawieszenie umowy o pracę bez podawania przyczyny
Każdy pracownik w ciągu całej swojej kariery zawodowej może zawiesić umowę o pracę na maksymalnie rok w pełnym wymiarze, dwóch lat w wymiarze 1/2 lub pięciu lat w wymiarze 1/5. Możliwe są także różne kombinacje tych form, np. 3 miesiące w pełnym wymiarze, 6 miesięcy wymiarze 1/2 i 12 miesięcy w wymiarze 1/5. Ważne jest, by w sumie nie przekroczyć okresu 12 miesięcy w przeliczeniu na pełny wymiar urlopu.
Minimalne okresy zawieszenia umowy bez podawania przyczyny wynoszą:
▪ 3 miesiące w pełnym wymiarze,
▪ 3 miesiące w wymiarze 1/2,
▪ 6 miesięcy w wymiarze 1/5.
WARUNKI
W chwili składania wniosku o zawieszenie umowy o pracę trzeba wykazać minimum 2 lata stażu pracy u obecnego pracodawcy. Oprócz tego należy wykazać minimum 5 lat stażu pracy jako pracownik (łącznie okresy zatrudnienia u poprzednich i u obecnego pracodawcy). Warunki te nie dotyczą osób, które przechodzą na tę formę urlopu bezpośrednio po urlopie wychowawczym lub po zawieszeniu umowy o pracę z konkretnej przyczyny. Okresy zatrudnienia na umowę o pracę w innych krajach Unii Europejskiej, Lichtensteinie, Norwegii lub Islandii również można zaliczyć do stażu pracy.
▪ W pełnym wymiarze
Z tej formy urlopu bez podawania przyczyny może skorzystać każdy pracownik, który spełnia wyżej wymienione warunki, niezależnie od tego, czy pracuje w pełnym wymiarze czasu czy nie (na pełny czy niepełny etat). W tym przypadku pracownik zupełnie zawiesza czynności zawodowe.
▪ W wymiarze 1/2
Osoby, które chcą skorzystać z tej formy zawieszenia umowy o pracę, muszą być zatrudnione na minimum 3/4 etatu przez przynajmniej 12 miesięcy przed złożeniem wniosku. Oprócz tego muszą spełnić opisane wyżej warunki. W tym przypadku pracownik pozostaje w stosunku pracy w wymiarze 1/2 (na pół etatu).
▪ W wymiarze 1/5
Aby zawiesić umowę o pracę w tym systemie, należy wykazać zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy (na pełny etat) w okresie minimum 12 miesięcy przed datą złożenia wniosku. W tym systemie pracownik pozostaje w stosunku pracy 4/5.
Zawieszenie umowy o pracę z podaniem przyczyny
Istnieje również możliwość zawieszenia umowy o pracę z konkretnej przyczyny:
- opieka na dzieckiem do 8. roku życia (własnym lub adoptowanym),
- opieka paliatywna (nad osobą nieuleczalnie chorą, znajdującą się w stanie terminalnym choroby śmiertelnej),
- opieka nad ciężko chorym członkiem rodziny (do drugiego stopnia pokrewieństwa),
- dokształcanie na kursach trwających minimum 360 godzin w roku szkolnym.
Z tego rodzaju przerwy w karierze można korzystać przez maksymalnie 36 miesięcy. W przypadku opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem do 21. roku życia lub nad dzieckiem ciężko chorym, mieszkającym pod tym samym adresem co pracownik, przerwa może wynosić 48 miesięcy.
Z tego typu zawieszenia umowy o pracę można skorzystać nawet wtedy, jeśli nie wykorzystało się prawa do kredytu czasu pracy bez podawania przyczyny.
Osoby po 55. roku życia, pracownicy wykonujący zawody deficytowe i pracujący w ciężkich warunkach, pracownicy po 50. roku życia z 28-letnim stażem pracy oraz pracownicy w przedsiębiorstwach przechodzących restrukturyzację mogą skorzystać z jeszcze innych, specjalnych form zawieszenia umowy o pracę.
Prawo do zasiłku
Prawo do zasiłku mają pracownicy, którzy przepracowali w obecnym przedsiębiorstwie minimum 24 miesiące. Wysokość zasiłku jest obliczana na podstawie liczby godzin pracy. Na przykład jeśli pracownik pracuje 30 godzin w tygodniu i chce zawiesić umowę w pełnym wymiarze, to jego zasiłek będzie wynosił 30/38 maksymalnej kwoty zasiłku. Może on otrzymywać zasiłek maksymalnie przez 12 miesięcy. Nawet jeśli branżowe ustalenia przewidują możliwość przedłużenia okresu zawieszenia umowy, prawo do zasiłku nie może zostać przedłużone.
Jedynie w przypadku przedłużenia zawieszenia umowy o pracę z konkretnej przyczyny (opieka nad dzieckiem poniżej 8. roku życia, opieka paliatywna itd.) pracownik może korzystać z zasiłku przez maksymalnie 60 miesięcy (12 miesięcy zawieszenia umowy bez podawania przyczyny + 36 lub 48 miesięcy zawieszenia umowy z konkretnej przyczyny).
Zasiłki są wypłacane przez Państwową Komisję ds. Zatrudnienia RVA/ONEM.
WYSOKOŚĆ ZASIŁKU
Zawieszenie umowy w pełnym wymiarze
Staż pracy w przedsiębiorstwie do 5 lat |
Staż pracy w przedsiębiorstwie 5 lat i więcej |
|
Miesięczna kwota brutto |
481,02 euro |
641,37 euro |
Miesięczna kwota netto (zaliczka na podatek dochodowy = 10,13%) |
432,30 euro |
576,40 euro |
w wymiarze 1/2
Staż pracy w przedsiębiorstwie do 5 lat |
Staż pracy w przedsiębiorstwie 5 lat i więcej |
|
Miesięczna kwota brutto |
240,51 euro |
320,68 euro |
Miesięczna kwota netto |
||
Zaliczka na podatek dochodowy = 30% Zaliczka na podatek dochodowy = 17,15% |
168,36 euro – dla osób pozostających w związku 199,27 euro – dla osób mieszkających samotnie |
224,48 euro – dla osób pozostających w związku 264,69 euro – dla osób mieszkających samotnie |
w wymiarze 1/5
Osoby mieszkające z partnerem / małżonkiem |
Osoby niemieszkające z partnerem / małżonkiem |
|
Miesięczna kwota brutto |
158,38 euro |
204,39 euro |
Miesięczna kwota netto Zaliczka na podatek dochodowy = 35% |
102,95 euro |
132,86 euro – dla osób mieszkających samotnie |
Miesięczna kwota netto Zaliczka na podatek dochodowy = 17,154% |
x |
169,34 euro – dla osób mieszkających wyłącznie z dziećmi na utrzymaniu |
Kwoty obowiązujące od 1 grudnia 2012 r.
WNIOSEK
Wniosek o zawieszenie umowy o pracę (niezależnie od rodzaju) należy złożyć pisemnie (listem poleconym lub za potwierdzeniem odbioru) do pracodawcy. Wniosek musi zawierać rodzaj zawieszenia umowy, datę, od jakiej pracownik planuje skorzystać z zawieszenia, system (pełny wymiar, 1/2 czy 1/5) oraz okres zawieszenia umowy. Wniosek należy złożyć 3 miesiące przed planowaną datą urlopu (jeśli przedsiębiorstwo zatrudnia więcej niż 20 pracowników) lub 6 miesięcy przed planowaną datą urlopu (jeśli przedsiębiorstwo zatrudnia maksymalnie 20 pracowników).
Jeśli pracodawca wyrazi zgodę (ma prawo odroczyć termin rozpoczęcia), należy złożyć wniosek o zasiłek do RVA/ONEM. Trzeba go złożyć na formularzu C-61 (do znalezienia na stronie www.rva.be), najlepiej przed datą rozpoczęcia zawieszenia umowy o pracę.
Więcej informacji na temat wszystkich form zawieszenia umowy o pracę można znaleźć na stronie www.rva.be lub uzyskać w lokalnym oddziale ACV/CSC; adresy na stronach www.acv-online.be, http://www.csc-en-ligne.be.
Aldona Kuczyńska-Naskręt
Gazetka 128 – luty 2014