Co roku wraz z nadejściem Świąt Wielkanocnych rodzi się pytanie, jak naturalnymi sposobami zafarbować jajka. Przecież tworzenie i dekorowanie pisanek jest kultywowane od wieków – w jaki więc sposób radzono sobie w przeszłości?
Owszem, w sklepach czekają na nas gotowe zestawy farbek i komplety naklejek do dekoracji, jednak wykorzystanie naturalnych barwników uchroni nas chociaż w małym stopniu przed kolejną porcją sztucznych składników. Ekologiczne farbowanie jajek łączy się z wykorzystaniem łupinek cebuli, kurkumy czy liści czerwonej kapusty. Użycie naturalnych barwników pozwoli przygotować najbardziej tradycyjne pisanki. To także świetny pomysł na zajęcie dla dzieci i naukę poprzez zabawę.
Tak naprawdę większość barwników znajdziemy w kuchni – i choć ten sposób jest bardziej czasochłonny, to przede wszystkim zdrowszy i sprawiający więcej satysfakcji. A więc – naturalne farbowanie czas zacząć!
O CZYM WARTO PAMIĘTAĆ?
Naturalne sposoby farbowania zwykle nie dadzą tak intensywnego koloru jak barwniki ze sklepu, jak więc uzyskać najlepszy efekt? Należy wybierać jak najbielsze jajka, ponieważ im jaśniejsza skorupka, tym czystszy i intensywniejszy kolor pisanki uda nam się uzyskać. Po zafarbowaniu warto jajka przetrzeć szmatką nasączoną w oliwie – wtedy będą pięknie błyszczeć.
Podstawowy naturalny sposób na barwienie jajek polega na przygotowaniu roztworu gorącej wody z dodatkiem octu i soli oraz odpowiedniego składnika, który zafarbuje jajka. W ilości pół litra wody należy rozpuścić trzy łyżki soli i trzy łyżki octu wraz z dodatkiem produktu farbującego. W tak przygotowanym gorącym roztworze zanurzamy jajka i pozostawiamy do momentu osiągnięcia oczekiwanego koloru. Po tym czasie osuszamy i natłuszczamy – wielkanocne pisanki są gotowe.
Zamiast octu do farbki domowej roboty można dodać kwasek cytrynowy lub sok z cytryny. Siła farbowania polega na tym, aby stworzyć kwaskowate środowisko; następuje wtedy zmiana pH i barwienie staje się trwalsze i silniejsze.
NATURALNA PALETA KOLORÓW
Niebieski – ugotuj pół główki poszatkowanej kapusty aż do uzyskania zabarwionej wody, a następnie odcedź i postępuj jak w przepisie podstawowym. Dla uzyskania intensywnego koloru można jajka zostawić w wywarze nawet na całą noc. Niebieski kolor uzyskamy także z owoców tarniny lub borówki amerykańskiej.
Żółty – do pół litra wody wsypujemy trzy łyżki kurkumy wraz z resztą składników i mieszamy. Intensywny żółty kolor powinno się uzyskać po około dwóch godzinach. Żółty kolor powstaje także z curry, rumianku, suszonych kwiatów jaskra, igieł modrzewiowych.
Brązowy – ten sposób zna chyba każdy z nas; kilka dni wcześniej zacznij zbierać łupiny z cebuli, najlepiej te o intensywnym ciemnym kolorze. Jak największą ich ilość ugotuj w roztworze z solą i octem.
Różowy – sekretem tej barwy jest sok z buraków! Buraki obierz i pokrój na kawałki albo nawet zetrzyj na tarce, a następnie gotuj z octem i solą. Im dłużej zanurzać będziesz jajka w roztworze, tym kolor będzie intensywniejszy.
Czerwony – w celu jego uzyskania należy pokrojone na ćwiartki kawałki czerwonej cebuli gotować w roztworze. Następnie do gorącego wywaru wkładamy jajka. Tutaj również dla uzyskania najlepszego koloru warto zostawić jajka w roztworze na całą noc. Czerwony uzyskamy także dzięki wywarowi z kory dębu, owoców czarnego bzu, suszonych jagód, szyszek olchowych lub cebulek krokusa.
Zielony – to kolor wiosny, nadziei i Wielkanocy, nie może go więc zabraknąć na pisankach. Aby zabarwić na taki kolor, wykorzystamy liście szpinaku lub świeżej pietruszki, które należy ciasno ułożyć w garnuszku, a pomiędzy nimi umiejscowić jajka. Także pokrzywa, świeża trawa, kora brzozowa, wywar z jemioły lub młode żyto pozwolą na uzyskanie zielonej barwy.
Pomarańczowy – ten delikatny kolor uzyskamy ze startej marchewki lub skórki młodej dyni. Jajka zanurzamy w roztworze przygotowanym z dodatkiem octu i trzymamy do uzyskania oczekiwanego koloru.
Kolorowe jajka to jeden z najwyrazistszych symboli Wielkanocy. Nie może ich zabraknąć w koszyczku ze święconką ani na świątecznym stole. Spróbujmy w tym roku wykorzystać siłę natury, aby uzyskać piękne, wielobarwne pisanki!
Agnieszka Strzałka
Gazetka 220 – kwiecień 2023
